Reguły Hague-Visby w systemie prawa angielskiego

Umowy przewozu ładunków morzem (umowy frachtowe –„contracts of affreightment”) w systemie prawa angielskiego, to złożona hybryda prawna zasad common law z regulacjami ustawowymi, opartymi z kolei na konglomeracie prawa precedensowego i regulacji międzynarodowych.

Konosament – wydanie ładunku na podstawie konosamentu imiennego

Kwestia wydania ładunku na podstawie konosamentu imiennego („stright bill of lading”) stwarzała zawsze istotne wątpliwości prawne w systemie prawa angielskiego. U podstaw tych trudności leży status prawny tego dokumentu przewozowego.

Konosament – wydanie ładunku na podstawie LOI

U podstaw wykształcenia się praktyki wydania ładunku bez konosamentu na podstawie Letter of Indemnity („LOI”), leżała i leży rozbieżność pomiędzy niewzruszanymi od XVIII wieku zasadami precedensowymi, nakładającymi na armatora/przewoźnika obowiązek wydania ładunku tylko na podstawie konosamentu (papieru wartościowego – „document of title”), ze zmieniającymi się realiami międzynarodowego obrotu handlowego.

Konosament a umowa czarteru

Standardem niemal, w międzynarodowym obrocie morskim, jest sytuacja, w której kapitan statku (lub inny przedstawiciel armatora) zatrudnionego w ramach umowy czarterowej wystawia konosament. W relacjach bezpośrednich armator – czarterujący, wystawiony konosament, co do zasady, nie wywołuje większych skutków prawnych.

Konosament – amerykańska klauzula jurysdykcyjna. Część II

W części I Konosament – amerykańska klauzula jurysdykcyjna. Część I rozpoczęliśmy omówienie orzeczenia Kanadyjskiego Sądu Federalnego w sprawie „Arc-En-Ciel Produce Inc. v BF Leticia (Ship) 2022 FC 843.

Konosament – wydanie ładunku na podstawie konosamentu i morskiego listu przewozowego

W naszym wcześniejszych opracowaniu podjęliśmy próbę prześledzenia ewolucji orzecznictwa angielskiego (lub szerzej anglo-saskiego) w zakresie istotnej kwestii prawnej – ustalenia obowiązku (lub jego braku) wydania ładunku na podstawie konosamentu imiennego.

Hague-Visby Rules – Paramount Clause

Obok obowiązywania Reguł Hasko-Visbijskich 1924/1968/1979 z mocy prawa (na podstawie ratyfikacji przez dane państwo Konwencji Brukselskiej z 1924 z ewentualnymi zmianami 1968/1979 - o ujednostajnieniu niektórych zasad dotyczących konosamentów, lub na podstawie inkorporacji Reguł do danego systemu prawnego na podstawie ustaw krajowych – np. COGSA 1971/MSA 1981 w prawie angielskim), Reguły mogą zostać inkorporowane do danej umowy przewozu (contract of affreightment) w drodze odrębnej, umownej klauzuli.

Konosament – amerykańska klauzula jurysdykcyjna (Część I)

Większość formularzy przewoźników liniowych w ogólnych warunkach przewozowych (konosamentowej umowy frachtowej – to jest umowy przewozu opartej na wystawionym konosamencie) zawiera specyficzny zapis związany z prawem i jurysdykcją. O ile za podstawowe prawo i jurysdykcję przyjmuje się albo prawo (i jurysdykcję) angielską (np. MAERSK – B/L Terms and Condition, Art. 26) lub inną, właściwą dla specyfiki danej linii (np. prawo chińskie w COSCO B/L Terms and Conditions – Art. 27; prawo francuskie CMA-CMG B/L Terms and Conditions – Art

Konosament – klauzule zwalniające z odpowiedzialności z tytułu „misdelivery”

W 1909, precedens „Chartered Bank of India Australia and China v British India Steam Navigation Co” [1909] AC 369 (PC), opowiedział się za możliwością umownego wyłączenia odpowiedzialności przewoźnika z tytułu zawinionego wydania ładunku bez konosamentu (to jest naruszenie przez przewoźnika konosamentowej umowy frachtowej, które to naruszenie miało charakter „fundamental breach of the contract”).

„Paramount clause” – czarter, konosament

Zgodnie z art. I (b) Reguł Hague-Visby 1924/1968 (COGSA 1971) mają one zastosowanie „to contracts of carriage covered by a bill of lading or any similar document of title in so far as such document relates to the carriage of goods by sea, including any bill of lading or any similar document as aforesaid issued under or pursuant to a charterparty from the moment at which such bill of lading or similar document of title regulates the relationship between a carrier and a holder of the same”.